Montaż filmowy opisywaliśmy w trzech poprzednich odcinkach, skupiając się na: teorii, przygotowaniu do pracy i oprogramowaniu. Teraz przyszedł czas na charakterystykę najistotniejszych parametrów dobrego monitora.

Ekran jest bardzo istotnym narzędziem do ukazywania postępów pracy montażowej i oceny jakości materiału filmowego. Jego cechy, różniące się u wielu producentów i w szerokiej gamie modeli zasadniczo wpłyną na podejmowane przez montażystę decyzje i efekty jego działań.

Pierwszym istotnym elementem urządzenia jest:

Matryca

Najlepszą dostępną na rynku jest IPS: in-plane switching – szerokogamutowa, czyli pokrywająca obszerniejszą przestrzeń barw, niż 100% sRGB. Alternatywna przestrzeń odwzorowania kolorów sRGB jest węższa (zawiera się w polu Adobe RGB), ale zapisana w niej gama tonacji wciąż jest bardzo bogata. Należy jednak pamiętać, że bez podstawowej kalibracji kolory mogą być przesycone. Nie jest wymagane użycie kolorymetru, czyli urządzenia optycznego służącego do wykonywania pomiaru barwy. Często wystarczy pomoc w uzyskaniu odpowiednich ustawień w miejscu zakupu sprzętu. Co ciekawe, dostępne są do profesjonalnych zastosowań monitory z wbudowanymi kalibratorami.

Zaletą matrycy IPS jest również szeroki kąt widzenia, co umożliwia tworzenie konfiguracji wielu monitorów, a także równomierne podświetlenie. Kolejną cechą jest dość długi czas reakcji, który negatywnie może wpływać na dynamiczne, szybko zmieniające się obrazy.

W przypadku kolorów istotna jest:

Głębia

Wyraża się ją w bitach. Podstawowym minimum jest monitor 8-bitowy. Trzeba jednak pamiętać o tym, żeby zsynchronizować
ten parametr ekranu ze wskaźnikiem kamery. Ta potrafi rejestrować obraz z 10- lub 14-bitową głębią. Słabsza w przypadku monitora przyczyni się do utraty tej istotnej cechy obrazu. Przygotowując się do zakupu obu urządzeń warto ustalić wspólnie ich cechy. W pracy montażysty pożądany jest monitor wyświetlający obraz z 16-bitową, a najlepiej: 24-bitową głębią.

Każda grafika ma charakterystyczną:

Rozdzielczość

Full HD, 1920 x 1080, to zbyt mało. Minimum, to QHD, 2560 x 1440. Monitor tak naprawdę powinien mieć rozdzielczość 4K DCI. Staje się wtedy wygodnym narzędziem, często wyposażonym w funkcję podziału, umożliwiającą używanie kilku aplikacji jednocześnie. Rozdzielczość jest powiązana z wymiarami ekranu. Im większy, tym łatwiej jest zapanować nad każdym szczegółem filmu, a obszar roboczy daje wgląd w pełne spektrum opracowywanych obrazów.

W ślad za wymienionymi parametrami idzie kolejny:

Format

Najbardziej popularny jest standardowy – 16:9. Ultrapanoramiczne 21:9 zyskują na zainteresowaniu użytkowników, ale opinie na ich temat są skrajnie różne w przypadku obróbki zdjęć. Warto jednak uwzględnić ten format do montażu materiałów filmowych. Co ciekawe, właśnie w tych proporcjach powstają hollywoodzkie superprodukcje. Proponowane przez producentów ekrany zakrzywione jeszcze lepiej umożliwiają wgląd w wyświetlany materiał, również na skrajach ekranu. Przyczynia się to do poprawy tzw. immersyjności, czyli uczucia zanurzenia w wirtualnym świecie, który jest wyświetlany przed nami.

Po zapoznaniu się z głównymi cechami monitorów nasuwa się pytanie:

Montaż filmowy: jaki monitor - dla kogo?

Na pewno amator pracujący dla siebie w prostszym oprogramowaniu nie musi przejmować się kryteriami narzucanymi przez zleceniodawcę. W takim przypadku można zdecydować się na tańszy monitor o niższych parametrach.

W przypadku zleceń profesjonalnych kluczowe są: odwzorowanie kolorów, rozdzielczość i obszar roboczy ułatwiający analizę materiału oraz szerokie spektrum stosowanego oprogramowania. Tutaj potrzebny jest większy wydatek, który zwróci się po realizacji fachowych projektów.

Przydatnym rozwiązaniem jest ultra cienka ramka, która powoduje, że „pracuje” dla nas praktycznie cała powierzchnia urządzenia – jego rozmiary są rzeczywistym obszarem roboczym. Kolejnym istotnym elementem jest zestaw wejść: złącza DisplayPort, DVI-D, HDMI, USB (downstream i upstream), VGA oraz możliwość uzyskania konfiguracji wielomonitorowej. Pożądanymi atrybutami będą również: dobrej jakości wbudowane głośniki (które nie zastąpią profesjonalnych zewnętrznych, ale mogą przydać się do szybkiego, roboczego odsłuchu) oraz możliwość obracania ekranu do ustawienia w pionie. Daje to wygodę maksymalnego wyświetlenia wertykalnych zdjęć i grafik.

Trzeba pamiętać, że pandemia zwiększyła kontakty i pracę zdalną. Strada jest idealnym narzędziem do zarządzania produkcją audiowizualną na odległość – przy udziale całego zespołu i zleceniodawcy. Monitor jest kluczowym narzędziem do szerokiego wykorzystania i dlatego jego dobra jakość jest istotnym elementem profesjonalnej twórczości.