Filtry fotograficzne są jednym z ważniejszych akcesoriów w warsztacie profesjonalnego fotografa. Wydawać się może,
że postprodukcja nada zdjęciom pożądany charakter, ale to filtry zakładane na obiektyw pełnią wiele istotnych ról.
Przedstawiamy, jakie jest ich zastosowanie i czym kierować się przy ich wyborze.

Na początku opiszemy, do czego w ogóle służą filtry i jak je stosować.

Filtry fotograficzne - zastosowanie

Podstawową rolą filtrów jest ochrona soczewki obiektywu przed kurzem, zarysowaniami, uszkodzeniami mechanicznymi. Stosowany filtr jest wtedy przezroczysty i poza zabezpieczeniem nie wpływa na jakość zdjęcia, jego walory artystyczne.

Kolejnym zadaniem filtru jest korekta lub wzmocnienie kolorów. Tutaj wchodzimy na pole konkurencji z programami graficznymi, które retuszują obraz w postprodukcji.

Jedną z najważniejszych ról filtrów, która jest trudna lub niemożliwa do skorygowania podczas obróbki zdjęcia na komputerze jest pomoc w uzyskaniu poprawnej ekspozycji. W wyjątkowo złożonych warunkach oświetleniowych, np. w plenerze przy silnej ekspozycji słonecznej, kiedy krótki czas naświetlania i ISO nie chronią przed przepaleniem zdjęć, filtr blokujący dopływ nadmiaru światła
do obiektywu jest najlepszym i bardzo skutecznym środkiem zaradczym.

Ostatnią z funkcji filtra jest nadanie zdjęciu wyjątkowego charakteru artystycznego.

Tak prezentuje się skrót teorii zastosowania filtrów na obiektyw. Poniżej przeanalizujemy praktycznie, jaki rodzaj daje jaki efekt i kiedy najlepiej go stosować.

Filtry foto - rodzaje

W pierwszym przypadku, kiedy mówimy o ochronie, najważniejsze typy filtrów możliwych do zastosowania w każdej fotografii, to: UV, Skylight i Protektor. Osłaniają soczewkę obiektywu przed urazami mechanicznymi, ale też zmniejszają zamglenie, szczególnie widoczne w fotografii analogowej.

Kolejnym rodzajem jest filtr polaryzacyjny, który usuwa odblaski i odbicia światła oraz wzmacnia kolory.

W przypadku fotografowania krajobrazów, polecić należy filtr szary. Jest odpowiedzialny za poprawę ekspozycji. Zmniejsza ilość światła wpadającego do obiektywu i daje dobre efekty nawet przy silnym nasłonecznieniu i długim czasie naświetlania. Dzięki temu umożliwia uzyskanie efektu rozmycia poruszających się obiektów, co wzmacnia przekaz artystyczny.

Filtr połówkowy również idealnie sprawdza się w plenerze. Jedną z jego ról jest harmonizowanie fragmentów scen o bardzo odmiennym naświetleniu, czyli scaleniu cienia z bardzo silnym blaskiem.

W przypadku fotografii analogowej oraz czarno-białej idealnie sprawdzają się filtry kolorowe. Poprawiają balans bieli, wzmacniają daną barwę lub zabarwiają obraz monochromatyczny.

Wartym wspomnienia jest filtr typu Close Up, ponieważ idealnie sprawuje się w makrofotografii. Pozwala uzyskać wyraźne ujęcie małych obiektów przy bardzo dużym przybliżeniu do nich obiektywu.

Zaawansowanym filtrem jest Infrared, który pozwala fotografować w podczerwieni. Daje to niesamowite efekty wizualne, zmieniając przekaz artystyczny zdjęcia.

Filtr Multivision sprawdza się również w sztuce fotograficznej, gdyż zwielokrotnia fotografowane przedmioty.

Do zabawy w fotografię nocną polecić należy filtr Gwiadkowy, który daje efekt rozbłysku w miejscach pojawienia się źródła światła
w ciemnej scenerii.

Ostatnim typem filtra, użytecznym w portretach i fotografii artystycznej jest filtr zmiękczający. Rozmywa scenę, czyni ją zamgloną, odrealnioną. Idealnie wydobywa walory fotografii analogowej.

Tak prezentują się podstawowe typy filtrów fotograficznych. Zauważyć można, że wzmacniają one przede wszystkim walory artystyczne zdjęć. Wykonując fotografię w danym miejscu, kontekście, pozwalają scalić scenę z efektem, co jest trudne do osiągnięcia
w postprodukcji.

Na koniec warto wspomnieć, czym kierować się podczas zakupu filtrów, kiedy już wiemy o ich przeznaczeniu w naszej pracy.

Filtry foto - zakup

Występują dwa typy filtrów: okrągłe i kwadratowe. Pierwsze nakręcane są na obiektyw i są wygodne w codziennym użytkowaniu. Drugie montowane są za pomocą specjalnego uchwytu przed obiektywem i nadają się głównie do fotografii krajobrazowej. Produkowane
są ze specjalnej żywicy lub folii.

Bardzo ważną kwestią w przypadku filtra okrągłego jest właściwe dobranie średnicy do obiektywu. Obie średnice muszą być takie same, a informacja o tym parametrze znajduje się w nazwie akcesorium.

W filtrach kwadratowych należy dobrać rozmiar uchwytu, który musi być zgodny z wymiarami obiektywu.

Przy obiektywach szerokokątnych pamiętać też trzeba o grubości oprawy, ponieważ może ona ujawnić się na wykonanym zdjęciu.

Na koniec – istotna jest przepuszczalność światła. Jeżeli stosujemy jedynie filtr ochronny lub UV, to nie może on ingerować w obraz. Wszystkie inne filtry muszą być zgodne z naszymi oczekiwaniami co do ich roli. Warto zatem dokonać szeregu prób, żeby wybrać najlepsze rodzaje.

Filtry fotograficzne są tanimi akcesoriami, w które powinien być zaopatrzony każdy profesjonalny fotograf. Również początkujący powinni od razu próbować zdjęć z filtrami, dzięki temu poznają znacznie lepiej tajniki techniczne pracy ze światłem, obrazem, ekspozycją.