Scenariusz to nie tylko fundament filmu pełnometrażowego. Każda reklama, film szkoleniowy, gra wideo, gra RPG mają jakiś scenariusz. Treści stworzone do każdej z tych form będą oczywiście się różnić. Jednak, jeśli chodzi o podstawowe zasady, to we wszystkich przypadkach będą one podobne i uniwersalne. W tym wpisie przedstawiamy 10 rad, jak pisać sprawnie i dobrze scenariusz? Staraliśmy się dobrać je tak, aby były, jak najbardziej uniwersalne. Czyli sprawdzały się zarówno przy tworzeniu scenariusza do filmu, jak i reklamy. Choć oczywiście niektóre z nich będą miały inną wagę, zależnie właśnie od formy sztuki wizualnej, jaką się tworzy.

Zrób rzetelny research

To zresztą rada, która przyda się nie tylko przy pisaniu scenariusza, ale przy pisaniu czegokolwiek, co ma mieć jakąś wartość i być w mniejszym lub większym stopniu docenione przez odbiorców. Tak więc przede wszystkim trzeba wiedzieć, o czym się pisze. Jest to tym ważniejsze, jeśli w filmie mają być jakieś dialogi lub tematy specyficzne dla jakiejś branży. Ludzie uwielbiają oglądać coś, co wgryza się w temat. Rzetelny research uwiarygodni Twój przekaz. W tym celu możesz nie tylko dokładnie przeszukać branżowe strony internetowe. Przykładowo, tworząc scenariusz do jakiejś sceny, w której ma pojawić się górnik, warto z kimś takim porozmawiać. Będzie to najlepszy możliwy research, rzetelny, potwierdzony u źródła, co przełoży się na wysoką jakość samej sceny.

Znaj drogę swojego bohatera

Podstawą każdej opowieści jest oczywiście przemiana jej głównego bohatera. Na początku musi on być inną osobą niż na końcu. Dlatego tak ważne jest, aby przed rozpoczęciem pisania wiedzieć, do czego dąży bohater, co ma go spotkać na końcu. Taka droga może być pokazana zarówno w epickim serialu o bohaterach wojennych, jak i na odpowiednio mniejszą skalę w reklamie. Zdobywca Oskara Billy Wilder mówi: „Stwórz jasną linię akcji dla Twojego głównego bohatera. Wiedz, dokąd zmierzasz. Jeśli masz problem z trzecim aktem, to prawdziwy problem jest w pierwszym akcie.”

Zwróć uwagę, kto będzie odbiorcą

Jest to fundament każdego tekstu, nawet nie tylko scenariusza. Musisz wiedzieć, do kogo jest on kierowany. Kto będzie odbiorcom tego filmu, reklamy czy gry. Zwizualizuj sobie taką osobę. Ustal, w jakim jest wieku, jakiej ma wykształcenie, czy mieszka w dużym mieście, jakie stanowisko zajmuje. To wszystko może ułatwić Ci Tworzenie świetnego scenariusza, skonstruowanego idealnie pod widownię.

Obejrzyj inne filmy

Nic tak nie potrafi zainspirować, jak inne dzieła. Nawet niekoniecznie musisz oglądać jakiś świetny film. Bo to, czego unikać, możesz zobaczyć, oglądając po prostu coś słabego, to również będzie wartościowa lekcja. Najlepiej jest iść do kina, wtedy będziesz mógł zobaczyć rzeczywiste reakcje ludzi na konkretne sceny na ekranie. Zobaczysz, co ich bawi, zniesmacza. Może to być niezwykła wartość dodana, jeśli chodzi o pracę nad Twoim scenariuszem.

Początek jest najważniejszy

Jeśli ma to być scenariusza do filmu lub gry, to najważniejsze będzie pierwsze kilka stron. To one będą decydować o tym, czy przedstawiana przez Ciebie historia kogoś zainteresuje. W przypadku krótszych form jak reklamy czy krótkie filmy będzie podobnie. Tyle że najważniejsze będzie kilka pierwszych zdań, które decydują o sile pierwszego wrażenia. Zresztą chyba każdy zna powiedzenie Alfreda Hitchocka, że film powinien zaczynać się od trzęsienia ziemi, a potem napięcie powinno tylko rosnąć.

Wyrazisty charakter

Tylko taki bohater sprawi, że widownia będzie z zaciekawienie oglądać film. Dlatego Twój bohater musi angażować widownie. Nie koniecznie musi ona się z bohaterem utożsamiać, ale na pewno albo musi mu kibicować podczas jego drogi, albo wręcz przeciwnie. Tak, negatywny bohater również potrafi zaangażować widownię. Dobrze napisany antagonista, może sprawdzić, że film na podstawie Twojego scenariusza będzie przyciągał widzów nie mniej, niż historia o bohaterze, z którym się będą mogli identyfikować. Odpowiednia tło, gesty, charakterystyczny tekst. To wszystko sprawia, że Twój bohater będzie wyrazisty.

Nieskomplikowany wątek główny

Jeśli chcesz, aby wątek główny angażował odbiorców i trafiał do ich dużej ilości, to nie może być on zbyt skomplikowany. Pamiętaj, że jeśli nie piszesz scenariusza do jakiegoś niezwykle ambitnego filmu, to po prostu ważne jest, aby wątek zainteresował odbiorców. Musi trzymać ich w napięciu i jednocześnie być na tyle prosty, by mogli oni za nim nadążyć. W większości przypadków filmy tworzy się dla rozrywki, ludzie się przy nich zrelaksować i odpocząć. Skomplikowany scenariusz, w którym trudno się będzie połapać, tego nie ułatwia. Oczywiście podobnie ma się rzecz z reklamami i innymi krótkimi formami. Ich przekaz musi być łatwy do zrozumienia. W reklamach jest to zresztą jeszcze ważniejsze, gdyż ludzie oglądają je często niejako przypadkiem.

Zwróć uwagę z kim rozmawia Twój bohater

Relacje wpływają na sposób rozmowy. Musi to być widziane również u Twoich bohaterów. Kiedy rozmawia się z matką, używa się innych słów i zwrotów niż podczas rozmowy z bratem. Jeszcze inaczej będzie rozmawiać się z szefem czy podwładnym. Dlatego też, kiedy będą zmieniać się relacje głównego bohatera z poszczególnymi osobami, powinien się też zmieniać sposób jego rozmowy z tymi osobami, z którymi relacje się zmieniły.

Nie zatrzymuj akcji na zbyt długo

Często zdarza się, że twórcy scenariuszy chcąc dać czas widzom na zapoznanie się bohaterem, robią zbyt długie wprowadzenie do historii lub sama akcja nie posuwa się do przodu w wystarczającym tempie.  Każda scena musi w ten czy inny sposób popychać akcję do przodu. Jeśli tak nie jest, najprawdopodobniej ta scena w ogóle nie jest potrzebna. Brian Hegland, pracujący dla Warner Bros. Pictures mówi: „Jeśli piszesz scenę, która jest statyczna, wytnij ją lub napisz ją inaczej. Spraw by prowadziła do następnej sceny, szkoda czasu na puste nic niewnoszące sceny.

Przeczytaj scenariusz na głos

Po tym, jak już napiszesz scenariusz, przeczytaj na głos. Szczególnie przydatne jest to przy dialogach. Pozwala wyłapać wiele miejsc, które uznasz, że wymagają poprawek. Często dialogi mogą wydawać Ci się świetne, jednak w momencie przeczytania ich na głos okaże się, że w takiej formie w ogóle nie powinni znaleźć się w scenariuszu.

Podsumowanie

Większość z przedstawianych przez nas rad, to uniwersalne wskazówki, które przydadzą się przy pisaniu scenariusza niemal do każdej formy. Sprawią, że napiszesz go szybciej i będzie on po prostu lepszy. Dlatego zachęcamy do skorzystania z nich. Nie wymagają one żadnego wkładu finansowego, no może poza tą z wizytą w kinie.